·       آیات مربوط به منافقان تمام شد.

·       این که خدا با حالت خطاب، دستورات و قوانین دینی را بیان می‌کند، یعنی بر خلاف کتب قانونی که بیان قوانینشان خشک است و بی‌روح،قرآن چون با روح و عاطفه مردم سر و کار دارد، به حالت خطاب قوانینش را بیان می‌کند.

·        

·       خدا با خطاب به مردم( همه مردم) در این آیه سخن می‌گوید.(دعوت عمومی) یعنی اسلام جهان‌شمول است و عبادت خدا، وظیفه همه مردم است.

·       عبادت یعنی بندگی کردن و بندگی کردن باید برای رب و پرورش‌دهنده  باشد.

·       چرا باید خدا را عبادت کنیم؟ چون ما و پیشینیانمان را خلق کرده است. شاید از این جهت خداوند عبادت را به خلق ما و پیشینیانمان ربط می‌دهد، که ما در صورتی که بدانیم خالق ما و پیشینیانمان کیست، ناخودآگاه حس پرستش و تشکر به او خواهیم داشت.(یکی از دلائل و فلسفه‌های عبادت، شکرگزاری از ولیّ نعمت است.

·       این‌که خالقیت را مطرح کرده و بعد می‌خواهد که خالقتان را رب بدانید و بعد پرستشش کنید؛ نشان گر این مطلب است که مشرکان خالقیت را پذیرفته ولی ربوبیت را انکار می‌نمودند و خداوند در این آیه، هم «خلقکم» آورده و هم در کنارش«ربکم» و این یعنی«خالق شما، پروردگار شماست.»(موید دیگر: آِه 1022 سوره انعام)

·       از اولین و بزرگ‌ترین نعمت‌ها، نعمت آفرینش است و اولین امر و دستور به همه انسان‌ها، بندگی و عبادت است.

·       این‌که خدا تذکر می‌دهد خالق پیشینیانمان هم، اوست، شاید نوعی ملموس کردن و عاطفی کردن قضیه و در نتیجه اثرگذاری بیشتر قضیه باشد.

·       در عین این‌که خدا را عبادت کردیم، نباید غرور ما را بگیرد، چرا که با وجود عبادت، شاید(!) در زمره باتقوایان قرار گیریم!

·       عبادت عامل تقواست. اگر عبادتی در ما تقوا ایجاد نکند، عبادت نیست.

·       هدف هستی، انسان کامل است، اگر حجت خدا نباشد، زمین اهلش را سقوط می‌دهد، زیرا هدف آفرینش هستی،بهره‌گیری انسان‌هاست(«خلَقَ لکم» و «سَخَّر لکم») و هدف انسان‌ها عبادت(« و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون») و هدف عبادت تقوی( واعبدوا ربکم، ...لعلکم تفلحون) و هدف تقوی رستگاریست(واتقوا الله لعلکم تفلحون).

• موعظه: حتی اگه دنیای اطلاعاتم باشی، موعظه خیلی لازمه. امام علی علیه‌السلام، با این‌که امام علی بود، به کسی می‌گفت موعظه‌اش کنه و می‌گفت نه، نیازه. علمای بزرگ هم توصیشون و هم سیره‌شون این‌طور بوده.هفته‌ای لااقل، یه جلسه موعظه رو برید، حضوری چه بهتر، وگرنه، حداقل، از سی‌دی و نوار و... استفاده کنید. گاهی یه جمله تو موعظه، چنان اثری می‌ذاره که بعضا باعث یه تحول اساسی می‌شه تو آدم. گاهی حرف اون واعظ می‌شینه تو قلبت و نافذ می‌شه و با این‌که قبلش هم اون مطلب رو می‌دونستی، ولی حالا دیگه عامل می‌شی بهش.

• یاد مرگ: خیلی توصیه شده یاد مرگ کنیم، هفته‌ای یه بار بریم سر مزار رفتگان و یاد کنیم از اون‌ها که زنده بودن و بین ما، ولی حالا رفتن از پیشمون. باعث می‌شه تو کارامون یه خورده تفکر و تامل کنیم و یه ذره یاد اون دنیا باشیم.

• سجده طولانی: این یکی خیلی خیلی شیطونو عصبانی می‌کنه. چون خودش این طوری نبود،لجش می‌گیره، کسی این‌طور باشه. تا می‌تونید سجده طولانی کنید. هر وقت، وقت داشتید و فرصت دست داد. تو سجده‌هاتون ذکر «یا حیُّ یا قَیّوم» رو زیاد بگید.

• رعایت حقوق دیگران: اینم باعث می‌شه اون دنیا گیر نباشید. چون حق دیگران، خیلی سنگینه و به این راحتی‌ها هم تسویه نمی‌شه. حق‌الناس رو جدی بگیرید. حق همسر و فرزند و پدر و مادر و دوست و فامیل و شاگرد و معلم و همسایه و آشنا و...

____________________

منبع:سخنرانی آقای عالی، مسجد گلپایگان